1. Uluslararası İşçi Filmleri Festivali, 1 Mayıs'ta başlıyor. İstanbul ve Ankara'da düzenlenecek festival kapsamında 'Ekmek ve Güller' ve 'Maden' gibi sosyal gerçekçi 40 film gösterilecek. Avrupa, kadın, çocuk, çevre filmleri festivalleri... Liste uzadıkça uzuyor. Peki bu kadar film festivali olur da işçilerin film festivali olmaz mı? Artık var. Halkevleri, DİSK Basın-İş, DİSK Sine-Sen ve sendika.org işbirliğiyle Türkiye'de ilk kez uluslararası çapta bir işçi filmleri festivali düzenleniyor. 1-7 Mayıs tarihleri arasındaki festivalde çoğunluğu belgesel 20 ülkeden 40 film gösterilecek.
Dünyada işçi filmleri festivali ilk kez Laborfest adıyla 1994'te San Francisco'da düzenlendi. ABD'de gelenekselleşen bu festivalden sonra farklı ülkelerde de işçi filmleri festivalleri düzenlenmeye başladı. Örneğin Japonya ve Güney Kore'de her yıl kış aylarında bir festival düzenleniyor. En büyük festivallerinden biri de Latin Amerika'da. Kıtada 1997'den beri her yıl bir ülkede festival düzenlenmekte. Festival sözcüsü, Halkevleri'nden Tufan Sertlek'in anlattığına göre Türkiye'de böyle bir festivalin düzenlenme fikri bir grup sendikacının 97'de Güney Kore'ye gitmesi ve oradaki festivalden haberdar olmasıyla başlamış. Sertlek, fikrin 97'den beri kafalarında olduğunu ancak Halkevlerinin işçi aileleri içinde yaptığı çalışmalarda işçilerin ciddi bir kültürel dejenerasyona uğratıldığını fark etmeleriyle festivalin ihtiyacını hissetiklerini ve yola çıktıklarını söylüyor.
Bir yıl önce sendikacı, Halkevleri üyeleri, sinema bölümü akademisyenleri ve gönüllülerden oluşan düzenleme komitesi çalışmalara başlamış.... Ve artık festival başlıyor.
Festivaldeki 40 filmden sekizi uzun metrajlı. Fransız yapımı 'İnsan Kaynakları'nda babasının ustabaşı olduğu fabrikanın insan kaynakları departmanında staj yapan işçilerle ilgili planları öğrenince onların hak arama mücadelesine katılan bir gencin yaşamı anlatılıyor. Film, yönetmen Laurent Cantet'ye 2000 Avrupa Film Ödülleri'nde Avrupa'nın keşfi ödülü getirmişti. Ünlü İngiliz yönetmen Stephen Frears'ın imzasını taşıyan 'Liam', 1930'lu yıllar ekonomik bunalımını Liverpool'daki bir çocuğun gözünden anlatıyor. İran'ın yeni kuşak yönetmenlerinden Macid Macidi'nin filmi 'Baran' bir aşk öyküsü etrafında günümüz İran işçi sınıfından söz ediyor. 'Solcu' İngiliz sinemacı Ken Loach'un 'Ekmek ve Güller'inde, ABD'deki göçmen işçilerin halleri var. İtalyan yönetmen Ermanno Olmi'nin 1961'de çektiği 'İş' ise bir işçi gencin hayatı üzerinden savaş sonrası İtalya'ya bakıyor.
Türkiye'den uzun metrajlı filmlerde tabii ki Ertem Göreç imzalı Türk sinemasının ilk işçi filmi 'Karanlıkta Uyananlar' var. Muzaffer Hiçdurmaz'ın 1987'de çektiği 'Çark' da programda. İşçi filmleri olur da orada 'Maden' olmaz mı?. 'Yavuz Özkan'ın yönettiği Cüneyt Arkın, Tarık Akan, Hale Soygazi ve Meral Orhansoy'un rol aldığı film de programda... Bir diğer Türk filmi ise Süreyya Duru imzalı 1977 tarihli 'Güneşli Bataklık'. Filmin festivalde özel bir yeri var. Çünkü 'Güneşli Bataklık'ın çekim öyküsünü anlatan belgesel 'Güneşe Batan Kamera' 30 yıl sonra ilk kez bu festivalde gösterilecek.
Gösterimler bedava
Belgesel demişken... Programda Latin Amerika başta olmak üzere dünyanın dört bir yanında neoliberal uygulamalardan dertli 18 yabancı belgesel var. Filmler sinemasal açıdan da iddialı: 'Beton Devrimi' (Çin), 'Sasetru İşçilerindir' (Arjantin), 'Doğru Yolda' (Güney Kore), 'Wal-Martlaşmaya Direnmek' (ABD), 'Duvarları Yıkmak' (İsrail-Filistin), 'Kan Kaybı' (ABD-Küba), 'Gaz Satılık Değildir' (Bolivya), 2003 Goya en iyi belgesel ödülü sahibi 'Iguazu Etkisi' (İspanya), senaryosunu dünyaca ünlü eylemci gazeteci Naomi Klein'in yazdığı 'İşgal' (Kanada-Arjantin), Michael Moore'un elinden çıkma 'Roger ve Ben' (ABD), 'Adım Adım' (Güney Kore), 'Venezüella'nın Yükselişi' (Venezüella), 'Patronsuzlar' (İngiltere), 'Barınma Hakkı' (Güney Afrika), 'Coca-Cola Direnişi' (Kolombiya), 'İş ve Ekmek' (İsrail-Filistin), 'Kum Taneleri' (Meksika), 'Meatrix' (ABD). Türkiye'den belgeseller ise 'Ekmek Davası', 'Post', 'Buğday', 'Sağlık Haktır', 'Yeraltı Maden-İş' ve 'Kâğıt İşçiler'.
Festivalin açılışı 2 Mayıs'ta Yeni Melek Gösteri Merkezi'nde yapılacak. Ücretsiz yapılacak gösterimler ise 5-7 Mayıs arası İstanbul'da Fransız Kültür Merkezi, Yeşilçam Sineması, Halkevi salonlarında, Ankara'da ise Ekin Sanat Merkezi ve SMMM salonunda. Gösterimler dışında İstanbul'da atölye çalışması ve bir panel düzenlenecek.