VI. Uluslararası İşçi Filmleri Festivali İstanbul programı 8 Mayıs’ta sona erdi. Her yıl olduğu gibi bu yılda 1 Mayıs’ta başlayan Uluslararası İşçi Filmleri Festivali emeğin beyazperdedeki görüntüsünü ve sesini İstanbul’un pek çok yerinde binlerce izleyiciyle buluşturdu.

1 Mayıs hatırası

Ellerimizde binlerce açılış günü davetiyesi ile Festival ekibi olarak 1 Mayıs alanındaki yerimizi aldık. Geleneksel hale gelen 1 Mayıs videosu da aynı gün yapılan çekimlerle hazırlandı. Bu amaçla yürüyüş sırasında ve alanda Festival görselleriyle hazırlanmış “1 Mayıs Hatırası” perdesi önünde fotoğraf çekimleri yapıldı. Binlerce kişi, her renkten giysileri, flama ve bayraklarıyla resim verdi. 1 Mayıs’ın kendisine benziyordu çıkan sonuç. Ertesi gece fotoğraf karelerinden oluşan bir video izledik hep beraber.

Kentsel yıkım ve halkın kullanımına açık sanatsal mekanlar

Festival 6 yaşında ve ilk defa bu yıl Taksim civarında açılış gecesi yapılacak bir mekan bulamadı. Açılış gecesi İTÜ Maçka’da. İTÜ Maçka da güzel bir yer ama İstanbul’un sanat merkezi denilen Taksim civarında açılış yapacak mekan kalmamış olması sessizce üzerinden atlanacak bir durum değil. Kültürel etkinlik mekanlarının yerini alışveriş merkezleri alıyor.

Açılış gecesi öncesi İstiklal Caddesi’nde Tünel Meydanı’ndan Taksim Meydanı’na kadar süren festivalin gelenekselleşmiş yürüyüşü gerçekleşti. Ritimart grubunun eşlik ettiği, doğanın talanına karşı mücadele edenlerin de destek verdiği yürüyüş sırasında Emek Sineması önünde bir basın açıklaması gerçekleştirildi. Oyuncu Serdar Orçin’in okuduğu basın açıklamasında Emek Sineması, Yeni Rüya gibi Beyoğlu’nda bulunan pek çok sinemanın kentsel dönüşüme ve kültürel alana yapılan saldırılara kurban gittiği, geçmiş yıllarda Beyoğlu’ndaki sinema salonlarında gerçekleştirilen açılış gecesinin salonların talan politikalarına kurban gitmesinde dolayı İTÜ Maçka Kampüsü’nde gerçekleştirildiği belirtildi. Basın açıklamasının ardından Demirören AVM’ye giren festival yürüyüşçüleri ‘emek bizim, İstanbul bizim’ sloganlarıyla dolaşarak, Demirören’in içinde festival pankartını açtı.

Açılış Gecesi

İstanbul’da 2 Mayıs akşamı İTÜ Maçka Kampusu Mustafa Kemal Amfisi’nde geçekleştirdiği açılış gecesiyle başladı.

Fırat Tanış’ın sunuculuğunu üstlendiği açılış gecesi, festival komitesinden Didem Kırış’ın açılış konuşması ile başladı. Kırış, bu yıl "Doğal olarak Direniş" sloganı ile düzenlenen Festival'in ana temasının doğanın metalaşmasına karşı verilen mücadeleler olduğunu söyledi.

Bu yıl festivalde gösterilecek filmlerin fragmanlarından oluşan videonun gösterilmesinin ardından, metal işçilerinin direnişlerini anlatan görüntüler sahneye yansıdı.  Daha sonra bu yılki düzenleyici kuruluşlardan Birleşik Metal-İş Başkanı Adnan Serdaroğlu bir konuşma yaptı. Adnan Serdaroğlu’nun konuşmasının ardından sahneye direnişteki işçiler çıktı. Sahneye çıkan 76 gündür Ontex fabrikalarında direnişlerini sürdüren Ontex işçileri izleyicileri selamladıktan sonra tüm salonla birlikte “direne direne kazanacağız” dedi. Ontex işçilerinin ardından sahneye Mas-Daf işçilerinin çıkmasıyla birlikte salonda “zafer direnen emekçinin olacak” sloganı yankılandı.  Metal işçileri festival anısına kırmızı mücadele karanfillerini DİSK Genel Başkan Yardımcısı Tayfun Görgün’ün elinden alırken, Ontex işçilerine mücadele karanfillerini oyuncu Serdar Orçin takdim etti.

Karadeniz’de HES’lere karşı mücadelenin öncüsü olan ve sarı yazmalarıyla simge haline gelen Karadenizli kadınlardan Sevgi Demir de gecede bir konuşma yaptı. Şavşat Derelerin Kardeşliği Platformu adına konuşan Demir, direnişlerine verilen destek için teşekkür etti. Demir’e plaketini SES Yönetim Kurulu üyesi Hasan Kaldık sundu.

Gecede söz alan Yıldız Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Beyza Üstün ise, su havzalarını gaspetmenin ve suları ticarileştirmenin hesabını yapan sermayeye verecek doğamız yok diyerek 3 Mayıs günü gerçekleştirilecek 2. İstanbul Uluslararası Su Forumu’nu protesto için düzenlenecek eyleme katılma çağrısı yaptı.

Festivalin uzak diyarlardan gelen konukarı da var. ABD’de fiili olarak yasaklanan Locked Out filminin yönetmeni Joan Sekler, açılışta yaptığı konuşmada örgütlenmek için direnişe geçen ve mücadeleleri sonucunda sosyal haklarına kavuşan maden işçilerini anlatan filminin festivalde gösterilmesinden mutluluk duyduğunu belirtti. Festivalin Japonya ve Filistin'den gelen konukları da birer konuşma yaparak destek mesajlarını iletti.

Altı yıldır ödülsüz ve yarışmasız bir etkinlik olarak yoluna devam eden Festival’de her sene olduğu gibi bu sene de bir set işçisine, yardımcı yönetmen Muharrem Özabat’a teşekkür plaketi verildi.

Açılış gecesi iki fotoğraf sergisine de evsahipliği yaptı. Çok sayıda fotoğrafçıdan ve gazete arşivlerinden derlenen ''Emek Sineması'ndan Meydanlara-1 Mayıs'ın 30 yılı'' adlı serginin yanı sıra, tutuklu gazeteci Ahmet Şık’ın objektifinden “Ben Tanığım“ sergisi de açılış gecesinde yer aldı. Gecede tutuklu gazeteciler için hazırlanan vtr, “Dokunan yansa da dokunacağız“, “Ahmet-Nedim onurumuzdur“ sloganlarıyla karşılandı. Ahmet Şık’tan selam getiren eşi Yonca Verdioğlu Şık’a festival adına plaket veren fotoğraf sanatçısı Özcan Yurdalan, Ahmet Şık’ın sadece hak haberciliği yapan bir gazeteci değil aynı zamanda örgütlü bir basın emekçisi olduğunu vurguladı. Yurdalan sözlerine “Yonca bu plaketi Ahmet’in eşi olduğu için değil, sosyalist ve feminist kimliği ile Ahmet’in yoldaşı olduğu için alıyor“ diyerek devam etti. 

Sine-Sen sinema atölyesinin, Taksim’de  kurulan  ‘1 Mayıs Hatırası‘ standı önünde çekilen 2800’ü aşkın fotoğrafı birleştirerek oluşturdukları 1 Mayıs 2011 filmi de açılış gecesinde ilk kez izlendi.

Konuşmaların ardından sahne alan Bandista geceye şarkılarıyla coşku kattı.

Gecenin sonunda ise HES’lere karşı mücadeleleri konu alan ‘Sudaki Suretler’ filminin gösterimi gerçekleştirildi. Gösterimin ardından filmin yönetmeni Erkal Tülek kısa bir konuşma yaptı.

Her yıl olduğu gibi gece çok beğenildi, salon hınca hınç doldu. Ancak festival gönüllüleri film gösteriminin geç saate kalmış olmasından rahatsız oldu. Bir sonraki yıl toplam gece süresini kısaltma konusunda daha kararlı görünüyorlardı.

Festival İstanbul’u dolaştı

Festival bu yıl da Beyoğlu ile sınırlı kalmayarak İstanbul’un pek çok yerini, emekçi mahallelerini dolaştı. VI. Uluslar arası İşçi Filmleri Festivali kapsamında İstanbul’da Beyoğlu, Kadıköy, Küçükçekmece, Kartal, Gaziosmanpaşa, Okmeydanı, Ümraniye ve Avcılar’da başta Halkevi şubeleri olmak üzere dernek, sendika ve açık havada film gösterimleri gerçekleştirildi.

Beyoğlu’nda festival filmleri Fransız Kültür Merkezi, Beyoğlu Pera Sineması, İstanbul Halkevi, Mezopotamya Kültür Merkezi ve Kolektif Yaşam Kültür Merkezi’nde izleyicilerle buluştu. Beyoğlu’ndaki gösterimler kapsamında filmlerin yönetmenleriyle ve ekipleriyle yapılan söyleşiler yoğun ilgi gördü.

Söyleşiler, yönetmenlerin ve seyircilerin bir araya gelmesi açısından, katılanlar açısından çok olumlu bulundu. Özellikle de ticari olmayan ve sinema salonlarında gösterilmeyecek olan kısa film ve belgesel yönetmenleri seyircilerle doğrudan yüz yüze geldi. Aynı zamanda İşçi Filmleri Festivali’nin hedeflerinden biri olan emekten yana söz söyleyen filmler çekmeyi tercih eden yönetmenler Festival ile de tanışmış oldu. Geçmiş yıllara göre söyleşili gösterim sayısı oldukça fazlaydı. Bu nedenle festival emekçileri açısından gösterim programı hazırlamak ve gerektiğinde küçük değişiklikler yapmak son derece zor oldu.

Film gösterimleri kapsamında 6 Mayıs Cuma günü Fransız Kültür Merkezi’nde “Basın Özgürlüğü ve Tutuklu Gazeteciler” başlıklı bir forum gerçekleştirildi. Ahmet Şık ve Nedim Şener’in tutuklanmasıyla basın özgürlüğünün oldukça yoğun bir şekilde konuşulmaya başlandığı sırada gösterime giren Press filmi de forum kapsamında gösterildi. Bir yanda bugün “İmamın Ordusu”na dokunduğu için yanan Ahmet Şık, diğer yanda yıllar önce yine baskı politikalarına maruz kalan Özgür Gündem’in gazetecileri…

Küçükçekmece’de 7 ayrı yerde yapılan gösterimlere de ilgi oldukça fazlaydı. Şavşat Kültür Turizm ve Dayanışma Derneği’nde gerçekleştirilen ‘Sudaki Suretler’ filminin gösterimiyle HES’lere karşı mücadele veren Şavşatlılar bu kez hikayelerini beyazperdeden izledi. Film gösteriminin ardından film ekibinden Mahmut Hamsici ile bir söyleşi gerçekleştirildi.

İşçi Filmleri Festivali sokağa taştı

Uluslararası İşçi Filmleri Festivali beyazperdeye hikayesi yansıyanlara ulaşmak için salonlarla yetinmeyerek açık hava gösterimleri de gerçekleştirildi. Gaziosmanpaşa’daki Gazi Şehir Parkı’nda gerçekleştirilen Dersim 38 ve Pera Berbange filmlerinin gösterimine ilgi oldukça fazlaydı. 

Festival kapsamında 2 ayrı fotoğraf sergisi gerçekleştirildi. Evren Aldoğan’ın Fındık İşçileri adlı sergisinin 30 Nisan’da İFSAK’ta açılışı gerçekleştirildi.  Sergi festival kapsamında 6 Mayıs’a kadar devam etti.

Her yıl olduğu gibi bu yıl da 1 Mayıs alanı fotoğraf kareleriyle Festival’e taşındı. 1 Mayıs 2011 Doğal Olarak Direniş isimli sergi 2 Mayıs akşamı açılış gecesi boyunca İTÜ Maçka Mustafa Kemal Amfisi’nde sergilendi. 3-8 Mayıs tarihleri arasında ise Evrensel Sanat Galerisi sergiye ev sahipliği yaptı.

Sadece İstanbul’un her tarafını dolaşan film gösterimleriyle yetinmeyen İşçi Filmleri Festivali kapsamında sergilerin yanı sıra “Hak Haberciliği-Metin ve Fotoğraf Kimin Dilini Kullanıyor?” başlıklı bir panel Belgesel Fotoğrafçı Özcan Yurdalan, Gazeteci İsmail Saymaz, Vedat Ateş, Hayat TV Editörü Mustafa Kara ve Sendika.Org Editörü Ali Ergin Demirhan’ın katılımıyla gerçekleşti.