Can Yayınları'nın kurucusu, romancı, öykücü, edebiyat adamı Erdal Öz 25. yaşını kutlamaya hazırlanırken, uzun süredir tedavi gördüğü Amerikan Hastanesinde 6 Mayıs 2006 Cumartesi günü, yani Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın "Gülünün Solduğu Akşam", saat 17.15'te aramızdan ayrıldı.

Öz, yarın öğle vakti Teşvikiye Camii'nde kılınacak cenaze namazının ardından Şile-Kızılcaköy'deki aile mezarlığında toprağa verilecek. 26 Mart 1935'te, Sivas'ın Yıldızeli ilçesinde doğan yazar Öz, Devlet memuru olan babasıyla birlikte Türkiye'nin değişik yerlerini dolaştı. Ortaokulu Antalya'da, liseyi Tokat'ta bitirdi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde başladığı hukuk eğitimini Ankara Hukuk Fakültesi'nde tamamladı. Üniversite çevresindeki arkadaşlarıyla birlikte 'a dergisi'ni çıkardı. İlk öykü kitabı Yorgunlar'ı (1960) 'a dergisi yayınları' arasında yayınladı. Sonra ilk romanı Odalarda (i960) 'Varlık Yayınları' arasında çıktı. Erdal Öz, 12 Mart 1971 askerî darbesiyle birlikte, siyasal görüşlerinden dolayı suçlandığı için tutuklandı. Yazar bunun ardından, o dönemin izlerini taşıyan kitaplar yazdı. Öz'ün 'Yaralısın' adlı romanı, önce 1973 'te Cumhuriyet gazetesinde tefrika edildi, sonra 1974'te kitap olarak basıldı. Bu önemli roman, Macaristan'da, Almanya'da, Hollanda'da, Suriye'de ve Makedonya'da da basıldı. 'Yaralısın' ayrıca, 1975 Orhan Kemal Roman Ödülü'nü de aldı. Usta edebiyatçının bundan sonra ise, Kanayan (1973) adlı öykü kitabı, Deniz Gezmiş Anlatıyor (1976) adlı anı kitabı, aynı konunun genişletilerek işlendiği Gülünün Solduğu Akşam (1986) adlı anı kitabı, Havada Kar Sesi Var (1987) adlı öykü kitabı, Allı Turnam (1976) adlı gezi izlenimleri ve Odalarda (1995) adlı yeniden elden geçirilmiş romanı, Sular Ne Güzelse (1997) adlı öykü kitabı peş peşe çıktı. Öz'e bu son kitapla 1998 Sait Faik Öykü Ödülü sunuldu. Erdal Öz ayrıca, 1975 -1981 yılları arasında Arkadaş Kitaplar adlı 'çocuk edebiyatı dizisi'ni yönetti. Ardından 1981 yılında Can Yayınlan'nı kurdu. Çocuklar için de iki kitap yazdı: Kırmızı Balon (1990) ve Alçacıktan Kar Yağar (1982). Son öykü kitabı Cam Kırıkları (2001) ise Sedat Simavi Öykü Ödülü'ne değer görüldü. Öz, cezaevi anılarından oluşan son dönem kitabı, "Defterimde Kuş Sesleri"ni ise 2003 yılında yayımladı. Bundan 10 yıl önce bağırsak kanserine yakalanan Öz, kanseri bir kez yendikten sonra, kurduğu Can Yayınları'nın 20. yılını da, 70. doğum gününü de sürpriz bir kutlama etkinliğiyle yaşama onuruna erişti. Ölüme meydan okuyan yazar, bu süreçte kitaplar yazmaya devam etti. Erdal Öz ayrıca, 1995'te birçok edebiyatçının katkılarından oluşan "Düşünceye Özgürlük - 2000" adlı 'toplatılma kararı' alınan kitabı yayımladığı için de, ayrıca yargı önüne çıktı. Bu süreçte yanındaki aydınlardan Ömer Madra, Etyen Mahcupyan, Cengiz Bektaş, Lale Mansur, Prof. Dr. Ali Nesin, Zuhal Olcay ve Salim Uslu ile Şanar Yurdatapan gibi imzalar oldu. Fakat Öz, geçen mart ayında bu kez akciğer kanseri olduğunu öğrendi ve yazar 14 Mart'ta bir ameliyat daha geçirdi. Öz o tarihten ölümüne değin, kanserle mücadelesini sürdürdü. Yazdığı son öyküsü 'Kendi Gecesinde' ile, 22 Nisan 2006 tarihinde Cumhuriyet Gazetesi'nde son bir kez daha okurlarıyla buluşan Öz, Hürriyet Gazetesi kültür muhabiri İhsan Yılmaz'la 2002 yılı Ocak ayında, Doğan Hızlan'ın Genel Yayın Yönetmeni, Hami Çağdaş'ın Yazı İşleri Müdürü olduğu 'Hürriyet Gösteri' Sanat Edebiyat Dergisi için verdiği söyleşide, eserlerindeki politik yöne şu kelimelerle açıklık getirmişti:

"Ben yaşadıklarımı edebiyatımda uzatan bir yazarım. Yaşadıklarımdan yola çıkıyorum. Zaten edebiyatın kaynağı da yaşantılardır. Yaşantı derken, bunun içine tabii ustaların yazdığı eserler de girer. Romanıyla Dostoyevski bana birçok şey yaşattıysa, o da benim yaşadıklarım arasındadır. Bedenimden geçmemiştir ama tanık olduğum olaylardır bazen. Benim önümde dövülen, işkence edilen birini ben yaşamımdan sile-mem. Bu yaşantılardan yola çıkarken ben, birtakım politik eylemlerin ya da olayların içinde oldum. Deniz Gezmiş 'lerin idamına karşı çıkarken, güvenlik güçleri bunu bir tür örgütlenme olarak gördüler, ki bir örgütlenmedir.

İdamlara karşı 22 bin imzanın toplanması ilk sivil toplum tepkisidir bence. Çok kızdılar ve bizi hapse attılar bunun için. Gösterilen neden de, uçak kaçırma olayıdır. Kaldı ki böyle bir şeyle hiç ilgisi yoktu, sadece o imzalara kızmışlardı. Hapishaneyi yaşadım, işkenceyi gördüm, tutuklularla birlikte oldum, olayların insani ve politik boyutlarını yakından yaşadım. Bu ister istemez benim edebiyatıma ve yazacaklarıma yansıyacaktı ve yansıdı da. Ama ben hiçbir zaman parti edebiyatı yapmadım. Yani katı olmadım. Sovyetler'de yapılan Toplumcu Gerçekçiliği uygulamadım. Hep insanı ele aldım. İnsandır edebiyatın ana kaynağı ve amacı."

BÜTÜN ESERLERİ

» "Odalarda" (1960)

» "Yaralısın" (1974)

» "Deniz Gezmiş Anlatıyor" (1976)

» "Alçacıktan Kar Yağar" (1982)

» "Havada Kar Sesi Var" (1987)

» "Allı Turnam" (1976)

» "Bir Gün Yine Allı Turnam" (1998)

» "Kırmızı Balon" (1990)

» "Odalarda" (1995)

» "Sular Ne Güzelse" (1997)

» "Cam Kırıkları" (2001)

» "Babam Resim Yaptı" (2003)

» "Defterimde Kuş Sesleri" (2003)

» "Sular Ne Güzelse" (2005)

» "Gece Öyküleri" (9 Edebiyatçı ile birlikte)

» "Kırmızı Balon"

» "İki Deniz Öyküsü" / Cancep Dizisi(2005)

» "Düşünceye Özgürlük", Çiviyazıları Yayınevi,

(21 aydın ve yazarla birlikte)

Sesonline