Halkevleri Eğitim Hakkı Meclisi’nin 26/27 Ocak’ta gerçekleştireceği “Büyük Eğitim Hakkı Buluşması” öncesi “Eğitimde gericilik ve eğitim hakkı mücadelesi” atölyesi 13 Ocak’ta Kadıköy’de buluştu. Veli, öğretmen ve öğrencilerin buluştuğu forum Eğitim-Sen 2 No’lu şubede yapıldı
Panele konuşmacı olarak Sendika.Org editörlerinden Menderes Tutuş, Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü Öğretim üyesi Prof. Dr. Rıfat Okçabol, Prof. Dr. İzzettin Önder katıldı.
İlk bölümde söz alan Menderes Tutuş, gericiliğe karşı mücadelede genel bir çerçeve çizdi. Tutuş gericilik karşıtı mücadelede İslamcılarla ittifak halinde olan liberallerin ve ulusalcı akımın etkisinde kalmadan sabırla mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı. Gericiliğin bugünkü güncel, etkin, sistemsel kuruluşuna karşı mücadelenin önemini belirtti. AKP iktidarının kurmaylığını yaptığı neoliberal kapitalizmin dinle kurduğu bağı anlamanın, mücadelenin nasıl yapılacağını işaret ettiğine dikkat çekti. Emperyalist projelerin müdahale ettiği bölgelerin sistemle bütünleşmesinde gericiliği kullanmasının gericilik karşıtı mücadelede önemli başlıklardan biri olduğunu söyleyen Tutuş, İslamcı gericiliğin bir diğer rolünün İslamcı dayanışmacılık ağı ile büyük İslamcı burjuvazinin oluşturulması olduğunu söylerken yeni devlet seçkinlerinin bu ağdan çıktığını belirtti.
Konuşmasının devamında gericiliğin insanın gelişme kapasitesini baskıladığını ve özneleşme konumunu engellediğini ifade eden Tutuş, gericilik karşıtı mücadelede halkın özneleşmesinin önünün açılması gerektiğini belirtti. Gericiliğin temel fonksiyonun güvencesizleştirme olduğunu bunun karşısında güvencesiz işçilerin, tüm barikatları aşarak gelen kadın militanlığının, aydınların, ezilen grupların örgütlenmesinin önemli olduğunun altını çizdi.
Gericiliğin piyasacılıkla ilişkisinin anlatıldığı ikinci başlıkta İzzettin Önder sözü aldı. Önder parçalı biçimde yürüyen mücadelelerin birleştirilerek kapitalizme karşı mücadeleye yöneltilmesi gerektiğini belirtti. Ulusalcılık, gericilik gibi olayların kapitalizmin ortaya koyduğu süreçler olduğunu belirtirken emperyalist ülkelerin çevre ülkelere saldırısında dinci gericiliği narkoz olarak kullandığını ifade etti. Önder, dincilikle mücadelenin başka bir alan olduğunu esas olarak gericilikle mücadele edilmesi gerektiğini söyledi.
Gericiliğin eğitim sistemine etkisinin sorgulamayan, eleştirmeyen, çevresinde gelişen olaylarla ilgili soru sormayan bir gençlik yaratmak olduğunu belirtti. Eğitimin eleştirel hale getirilmesinin önemli olduğunu, felsefe dersinin öneminin anlatılması gerektiğini ifade etti.
"4+4+4 anayasaya, çocuk haklarına, insan haklarına aykırdır"
Üçüncü olarak söz alan Rıfat Okçabol, son yıllarda eğitim sisteminin önce girişimci öğrenci sonra rekabetçi öğrenci şimdi de dindar öğrenci yaratmaktan bahsettiğini ifade etti. Öğretim sürecinin eğitimden farklı olarak kişilerin birbiriyle, çevresiyle olan iletişimini etkileyen bir süreç olduğunu şuan ise dincileşmeyi öğreterek aklı dumura uğrattığını ifade etti. 66 aylık çocukların hafızlık kursuna gittiği durumda eğitiminin 1 yıl ertelendiğini örnek verdi.
Okçabol, eğitim sürecinde çocukların bilişsel, duyusal gelişiminin etkilendiğini yeni sistemle beraber bilimin ortadan kaldırılacağını, sömürüyü anlamayan, vicdanı gelişmemiş gençlerin yetişeceğini ifade etti. Seçmeli derslerin çok yakında zorunlu hale getirileceğini ve karma eğitimin ortadan kaldırılacağını öngördüğünü belirtti. Var olan yasal hakların kullanılmasının önemini belirten Okçabol, 4+4+4’ün anayasaya, çocuk haklarına aykırı olduğunu belirtti.
Okçabol ayrıca eğitim emekçilerinin Eğitim-Sen’de sendikalaşmasının önemli olduğunu belirtti. Çocuklara eleştirel bir bakış açısının kazandırılmasına ve kitap okumaya özendirilmesine dikkat çekti.
Yapılan sunumların ardından söz salona geçti. Çekmeköy’de çevrede ilkokul ve lise ihtiyacı olmasına rağmen imam hatip açılmasına karşı çıkan velilerin büyüyen ve devam eden mücadelesini bir öğretmen anlattı. Müfredatın genel olarak nasıl gericileştirildiğinden ve okullarda sistemli bir şekilde düzenlenen umre ziyaretleri, kutlu doğum haftalarıyla yaşamın gericilikle örgütlenmesinden bir öğretmen bahsetti.
Söz alan bir başka öğretmen ise evrim konusunun eğitim süreci içinde müfredattaki ağırlığının nasıl kaldırıldığını, içinin boşaltıldığını anlattı. Müfredatta yapılan değişikliklerden söz eden bir başka öğretmen felsefe dersindeki değişimi anlattı. Felsefe dersinin içeriğinin ilahiyatçılardan oluşan bir komisyon tarafından hazırlandığını, tüm kavramlaştırmaların İslami referanslarla yapıldığını belirtti.
Forum kısmında söz alan liseli öğrenciler, AKP iktidarı boyunca liselerin yaşadığı dönüşümlerden ve liseliler olarak yaptıkları mücadeleleri aktardılar. Söz alan bir diğer kesim olan üniversiteliler, gerici kadrolaşmanın üniversitede gerici dönüşümün önemli ayaklarından biri olduğunu, AKP’nin piyasacılıkla beraber İslami alt yapının doğrudan üniversitelerde seminerlerle, bilimsellikten tamamen uzak yeni açılan üniversitelerle örgütlendiğini anlattılar.
Halkevleri’nin 5 yıldır yaptığı Yaz Okulları’nın yaz aylarında özgürleştirici bir deneyim olarak gericilik karşıtı mücadelede deneyimler kazandırdığını yaz okullarında gönüllü olarak faaliyet yürüten bir Halkevci paylaştı.
Eğitimde gericilik ve eğitim hakkı mücadelesi atölyesinin hazırladığı anket çalışmasının sonuçlarını bir öğretmen değerlendirdi ve ankette sorulan sorulara verilen çarpıcı cevapları açıkladı.
Sonuç bölümünde her alanda artan saldırıların mücadelenin de alanını da genişlettiği, eğitim alanında velilerin, öğretmenlerin, öğrencilerin sorgulayan, eleştiren bir nesil için mücadelelerini birleştirmeleri ve örgütlenmeleri gerektiği vurgulandı. Yapılan atölye çalışmasının Büyük Eğitim Buluşması’nın ilk gününde yapılacak atölyede genişletilmesi, zenginleştirilmesi ve mücadelenin öznelerinin çoğaltılması çağrısıyla son buldu.
Halkevleri Basın Merkezi
