Halkevleri 73 yaşında !

Cu, 18/02/2005 - 09:00

Kuruluş Yıldönümü Basın Açıklaması;

Halkevleri 73 yaşında !

“Halkın Muhalefet Evleri”, “Yoksulların, Ezilenlerin ve Emekçilerin Evi”; 73 yaşında !

1932 yılında karanlığa karşı yakılan Halkevi meşalesi; bugün de halkımızın yolunu aydınlatıyor.

Her baskı döneminden sonra, daha kararlı bir mücadele programı ortaya koyan ve halka bir adım daha yaklaşan Halkevciler, ülkemizin dört bir yanında gerçekleştirdiği özverili çabalarıyla, yüz yıllık onuru geleceğe taşıyor.

Halkevlerinin 73 yıllık tarihi, ülkemizin tarihidir. Bu tarih; bağımsızlık, özgürlük, eşitlik ve demokrasi yolunda nice beldeler ödenerek atılan adımların tarihidir. Bu tarih, halkımızın insanca yaşam özleminin, emeğine ve onuruna sahip çıkışının tarihidir. Bu tarih; emperyalizme, faşizme ve gericiliğe karşı mücadelenin tarihidir.

Halkevciler, 1980 sonrası dönemi ifade eden “Üçüncü diriliş dönemi”nde, bu günlerde andığımız 73 üncü yılında da, dünyada ve ülkemizde yaşanan gelişmeler karşısında halka yönelik sorumluluklarının ve mücadele sürecinin öne çıkardığı görevlerin bilincindedir.

Emperyalist güçler, kar ve egemenlik hırsı ile yeni sömürü alanları yaratmak için, insanlığın bu güne dek getirdiği değerleri hiçe sayarak, işgal ve katliamlarla ülkeleri talan, kardeş halkları köle ediyor. Neo-liberal politikalarla, toplumsal çürümenin temel kaynağı olan yoksulluk, işsizlik, güvencesizlik dalga dalga yayılırken; eşitsizliklerin ve adaletsizliklerin gün geçtikçe derinleştiği dünyamızda insanlık, her geçen gün acı ve üzüntü veren gelişmelerle sarsılıyor.

Ülkemiz de bu yağma ve talan politikalarından nasibini alıyor. AKP hükümeti, egemenler; başta ABD emperyalizmi olmak üzere, NATO, IMF, Dünya Bankası, Dünya Ticaret Örgütü ve Avrupa Birliği gibi sermaye örgütlerinin politikalarını, tarihten hiçbir ders de çıkarmadan bire bir uygulamayı görev sayıyorlar. Üstelik yaptıkları bu işi, ülkemizin ve halkımızın yararınaymış gibi göstermeye çalışıyorlar. Halkımız; boş hayallerle avutuluyor, yakın bir gelecekte ağır sonuçlarını hep birlikte yaşayacağımız toplumsal tahribatın adımları hızla atılıyor.

Halkevleri olarak her dönemde, işbirlikçi politikaların karşında yer aldık. Emperyalist sömürü ve yıkım politikalarına karşı mücadele ederek; ülkemizin, halkımızın bağımsızlığını ve özgürlüğünü savunduk. Halkımızı bu doğrultuda bilinçlendirdik, halkımızı mücadelenin aktif öznesi kıldık. Egemenlerin, halk ile aramıza koymaya çalıştığı tüm engelleri yıkıp aştık.

Halkevleri bu gün de, geçmişten getirdiği değerlerle bu günün gereklerini birleştirerek, yaşanan toplumsal sorunları çözmeye dönük program ve projelerle çalışmalarını yürütüyor. Bu gün ülke çapına yayılmış 67 Şubemiz ile, “Yeni yaşamevleri”, “Bilim-Sanat Atölyeleri”, “Irak Mağduru İşçiler ve Aileleri Merkezi”, “Emek Çalışmaları Merkezi” ile, binlerce üyemiz ve gönüllü çalışanımız ile; ülkemiz toplumsal yaşamındaki en büyük demokratik kitle örgütlerinden biri olmanın sorumluluğunu taşıyarak; ezilenler için, yoksullar için, emekçiler için bir umut ve güven kaynağı oluşturuyoruz; yeni sömürgeciliğe karşı bir yeni aydınlanmanın kavgasını veriyoruz.

Halkevlerine bu gün, her dönemden daha çok gereksinim olduğunu düşünüyoruz. 2000 li yıllarda Halkevleri, emperyalist sömürü ve yıkıma, yoksulluk ve kültürel yozlaşmaya, her türlü baskı ve gericiliğe karşı toplumun bütününü aydınlatırken, asıl olarak yoksul emekçi halkın yüreğini ısıtıyor ve onlarla birlikte gelecek güzel günlere dair umudu çoğaltıyor.

73 üncü yılda, bir kez daha haykırıyoruz;

Özgür ve demokratik bir yaşam için, herkese parasız sağlık, parasız eğitim hakkı, kirlenmemiş bir çevre, herkese yaşanabilir konut, herkese iş istiyoruz. Sömürü ve baskı dünyasına seyirci kalmayacağız. Bu toprakların çocukları olarak başı dik alnı ak özgür insanların ülkesini kuracağız.

Bu düşünce ve duygularla, tüm Halkevcilerin 73 üncü yılını kutluyor, bütün halkımızı Halkevlerinin yürüyüşüne katılmaya çağırıyoruz.

Kamuoyuna saygı ile duyururuz …

18.02.2005

Abdullah AYDIN

Genel Başkan

Halkevlerinin Kısa Tarihçesi;

Halkevleri, 1932 yılında kuruldu. “I. Devre” olarak da adlandırılan 1932-1951 yılları arasında asıl olarak devlet bürokrasinin desteğiyle yürüyen Halkevcilik; “halk dershaneleri” ve “halk kütüphaneleri” aracılığı ile başlatılan okuma yazma seferberliği ve “Halkevleri tiyatrosu” gibi sanat ve kültür etkinlikleri ile, toplumsal aydınlanma ve yenilenme çabalarında, sanatın ve yayıncılığın halka inmesinde ve demokratik kültür öğelerinin temellerinin atılmasında etkin bir görev üstlendi. Halkevleri süreç içinde dürüst aydınların çabaları ile, toplumun kendi iç dinamiklerini yüzeye çıkaran “demokrasi okulları” da oldu ve halkın günlük yaşamının yenilenmesine ve toplumsal dayanışmanın yaygınlaşmasına da katkıda bulundu.

Halkevleri 1950’li yıllarda, Demokrat Parti iktidarı tarafından yaşama geçirilen fiili baskılar ile işlevsiz bırakıldı. Ardından 1951 yılında çıkarılan bir yasa ile kapatıldı ve tüm malvarlığına el konuldu.

Halkevleri 1961 yılında “Türk Kültür Ocakları” adıyla yeniden açıldı. Daha sonra “HALKEVLERİ DERNEĞİ” adıyla bugünkü dernek statüsüne kavuşturuldu. “İkinci Diriliş Dönemi” adıyla da anılan bu dönemde Halkevleri, ilk döneme göre daha farklı bir işlev ve statüyle hareket etti. Ülkemizde gelişen bağımsızlık ve demokrasi yanlısı özgürlükçü düşünce ve gelişmeler; bu yıllarda Halkevlerinde de etkili oldu. Sistemden bağımsız demokratik bir toplumun yaratılmasında; ideolojik, kültürel, sanatsal üretime dönük bir Halkevcilik anlayışı gelişti. Bu dönemde günlük halk yaşamının gündemleri olan yol, su, elektrik, hayat pahalılığı ile faşist saldırılar; Halkevcilerin de temel uğraş gündemlerini oluşturdu.

1980’lere gelinirken yaşanan iç savaş koşullarında Halkevleri, halka yönelik baskı ve şiddet karşısında, halkın öz direnme mevzileri oldu. Halkevlerinin faşizme ve geriliciliğe karşı duruşu, özgürlükçü düşünce ve demokrasiden yana saf tutuşu; onu 12 Eylül darbesinin boy hedeflerinden birisi haline getirdi. Darbeciler, Halkevlerinin maddi ve örgütsel yapısını dağıttı; üye ve yöneticilerini zindanlara tıkıp, her türlü mal varlığını, araç ve gerecini, eşsiz kültür varlıklarını (54 binek araba, çok gelişkin bir matbaa, yüz binlerce kitap, binlerce orijinal kostüm vs) talan etti.

Halkevleri 1987 yazında Sıkıyönetim Mahkemeleri’nden aklanarak çıktı ve yeniden çalışmalarına başladı. Halkevciler, darbe sonrası yıllarda yaşanan kırılma ve dökülmüşlük arasından, sistem yanlılarının önlerine koyduğu bütün yasal, fiziki barikatları aşarak çıkıp, toplumumuzun demokratik yaşamında vazgeçilmez bir örgüt yarattılar. Halkevleri, 12 Eylül darbesiyle sağa akıtılan kent yoksulları ve orta sınıfların yeniden demokratik özgürlükçü değerlere yüzünü dönmesinde etkili oldu; yoksul emekçi halkımızla dayanışmanın somut adımlarını atarak, “Halkın muhalefet evleri” olma misyonunu üstlendi. Yeniden ülkenin dört bir yanında örgütlenerek (68 Şube); geçmişinden gelen birikim ve değerleri, “Halkevleri Vakfı”, “Halk Dersaneleri”, “Yeni Yaşamevleri”, “Bilim-Sanat Atölyesi” ve “Emek Çalışmaları Merkezi” gibi yeni projelerle buluşturdu.

Halkevlerine bugün, her dönemden daha çok gereksinme olduğunu düşünüyoruz. Bugün geldiğimiz noktada Halkevleri meşalesi; emperyalist sömürü ve yıkıma, yoksulluk ve kültürel yozlaşmaya, her türlü baskı ve gericiliğe karşı toplumun bütününü aydınlatırken; asıl olarak yoksul emekçi halkın yüreğini ısıtıyor ve onlarla birlikte gelecek güzel günlere dair umudu çoğaltıyor.

Nice yıllara Halkevleri …

KURULUŞ YILDÖNÜMÜ ETKİNLİK PROGRAMI (2005 ANKARA) :

18 Şubat 2005 / Saat 11.00

Basın toplantısı

Yer : Halkevleri Genel Merkezi - Konur Sk. No: 8/9 Kızılay

18 Şubat 2005 / Saat 19.00

Dayanışma Yemeği

Yer : Çankaya Belediyesi Vedat Dalokay Yemek Salonu – Kurtuluş Parkı

(Davetiyelidir)

19 Şubat 2005 / Saat 11.00

Derneğimizin kurucusu M. Kemal Atatürk’ü anma

Yer : Anıtkabir