Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişlerinin hazırladığı rapora göre, 772 işletmeden 725'i maden kurma izni, 685'i de işletme belgesine sahip değil. 112 madende işçiler karbonmonoksit maskesi takmadan ocağa giriyor, ilkyardım ekibi ve kurtarma planı olmayan ocaklar var.

Madenlerin büyük bölümünde iş güvenliği bulunmuyor. Kütahya'nın Gediz İlçesi'nde 18 işçinin yaşamını yitirmesine neden olan maden kazası da bu gerçeği ortaya koyuyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişlerinin hazırladığı rapora göre, 44 ildeki 772 yeraltı ve yerüstü madeninden 725'inin maden kurma, 685'inin de işletme izni bulunmuyor. 59 işletmede yangın ve patlama tehlikesi olan ortamlarda sigara içiliyor, 145 madende ilkyardım ekibi bulunmuyor, 112 madende işçilerin çoğu karbonmonoksit maskesi takmıyor.

Çalışma Bakanlığı, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı müfettişleri, geçen yılın son 3 ayında ''Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Proje Denetimleri'' başlıklı araştırma yaptı.

Madenlerde çalışan işçilerin iş güvenliğinden yoksun çok büyük bir tehlike altında çalıştığını ortaya koyan denetimler sonucu 5 işyeri kapatılırken 31 işyerine toplam 85 milyar 838 milyon lira idari para cezası verildi.

Denetimlerde; 299'u kadın toplam 47 bin 751 işçinin çalıştığı 44 ildeki 772 yeraltı ve yerüstü kömür, endüstriyel maden ile taş ve mermer ocağı denetlendi. Bunun sonucunda 772 madenden sadece 47'sinin kurma iznine, 87'sinin de işletme belgesine sahip olduğu ortaya çıktı.

İşletmelerde geçen bir yıl içerisinde 2 bin 735 iş kazası gerçekleştiği, bu kazalarda 17 kişinin yaşamını yitirdiği, 2 bin 683 kişinin yaralandığı, 37 kişinin de uzuv kaybına uğradığı tespit edildi.

Sağlık kontrolü yok

Raporda, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı yönünden yapılan incelemeler sonucunda da 469 işyerinde işçilerin sağlık raporlarının tutulmadığı ve ''Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği'' ndeki unsurların dikkate alınmadığı bildirildi. Rapora göre, 428 işyerinde düzenli sağlık gözetimleri yapılmıyor. İşçilere genel çalışma şartlarıyla ilgili eğitim verilmeyen işyeri sayısı ise 222'yi buluyor.

Müfettişlerin madenlerde saptadığı sorunlar şöyle:

* 202 işyerinde iş makinesi operatörlerinin ehliyeti yok.  

* 202 madende işçilere çelik burunlu ayakkabı, baret, toz maskesi verilmemiş ve kişisel koruyucu malzeme kullanımı yetersiz.

*135 işyerinde işçilere iş elbisesi verilmemiş.

* 123 madende sağlık memuru/ilkyardım elemanı yok.

* 122 madende işçiler karbonmonoksit maskesiz ocağa giriyor.

* 78 işyerinde uyarı levhaları ve güvenlik işaretleri yok.

* 74 işyerinde elektrik tesisat projesi onaylanmamış.

* 69 madende gözetim ve denetim faaliyetleri yetersiz.

* 55 işyerinde güvenlik ve acil durum tatbikatı yapılmamış.

* Ocak içi aydınlatma 220 volt elektrikle çıplak ampullerle yapılıyor. 

* 30 işyerinde iletişim, uyarı ve alarm sistemleri bulunmamakta ya da yetersiz sayıda.

* 22 işyerinde hekim yok. Çalışma süresi yetersiz.

* 18 madende terk edilen kısımlar kapatılmamış.

* 76 işyerinde yangın söndürme cihazı yok.

* Gaz ölçüm cihazı bulunmayan işyeri sayısı 69.

* 59 işletmede yangın ve patlama tehlikesi bulunan ortamlarda sigara içiliyor.

* 44 madende yangın durdurucu barajlar yapılmamış.

* 21 işletmede LPG tüpleri ayrı bölümlerde depolanmıyor.

* 15 madende yangın ekibi yok.

* 14 işyerinde gaz ölçümleri her vardiyada yapılmıyor.

* 13 ocakta izin verilen patlayıcı maddeler dışında patlayıcı kullanılıyor. 

* 9 işyerinde yeraltında tehlikeli gazlar için sesli ve ışıklı uyarı cihazı bulunmuyor.

* 2 madende yangın söndürme tertibatı yok.

* 116 madende havalandırma yetersiz, 78 işyerinde işçilerin tehlike anında kaçabileceği alternatif yol yok.

* 145 işyerinde ilkyardım ekibi, 105 işyerinde kurtarma istasyonu, 66 işyerinde ise ilkyardım malzemesi bulundurulmuyor.

* İşyerlerinin 46'sının kurtarma ekibindeki işçi sayısı ve eğitimleri yetersizken, 11 işyerinin ise henüz bir kurtarma planı bile bulunmuyor.