Çernobil faciasının 24. yıldönümünde toprak, orman ve suya zarar veren santrallere karşı İstanbul, Mersin, Samsun ve Sinop'ta eylemler yapıldı. Memleketleri HES, termik santraller ve barajların tehdidi altında olan Dersimliler, Karadenizliler ve onlarla beraber çevre hakkı mücadelesi verenler düzenlenen mitinglerde buluştu.

İstanbul

İstanbul’da bugün öğlen saatlerinde Tepe Nautilus önünde buluşan 6 binden fazla eylemci “Derelerimiz özgür aksın, ormanlarımız ve topraklarımız enerji projeleriyle zarara uğratılmasın.” dedi. Karadeniz İsyandadır Platformu arkasında yürüyen Doğu Karadenizliler, Tunceli Dernekler Federasyonu (TUDEF) pankartı arkasında yürüyen Dersimliler ve Rıfat Ilgaz’ın hemşerisi Cideliler mitingin ana gövdesini oluşturdu. Amasralılar, Doğa-Der, Halkevleri, Demokrasi İçin Birlik hareketi ve onlarca çevre hakkı savunucusunun oluşturduğu kortejler derelere özgürlük istedi. HES, termik santral ve baraj projelerine isyan dedi. Eylem geleneksel kıyafetleriyle yürüyen kadınlar, geleceklerine sahip çıkan çocuklar, bisikletli eylemciler, köçekler, tulumcular ve davul zurnalar eşliğinde oldukça zengin bir bileşenin kültürünü yansıttı.

‘Köyüm dardadır, sarı yazma isyandadır’

Yaşamı yok eden enerjileri durdurmak için yürüyoruz ana pankartının hemen arkasında renkli kortejleriyle Kastamonulular yürürdü. Cideliler, Loç Vadisi Koruma Derneği, Azdavay Dernekler Birliği bölgelerinde yapılmak istenen HES projelerine karşı yürüdü. Eyleme katılan Cideliler yöre kadınlarıyla özdeşleşen ve Rıfat Ilgaz’ın otobiyografik romanına da adını veren sarı yazmalarla eyleme katıldı. Kortejlerinde flamalar yerine sarı yazmaların dalgalandığı bu yürüyüş kolunun en önünde ise köçekler davullar ve zurnalar eşliğinde performans sergiledi.

Karadeniz isyandadır

“Artık yeter” pankartı arkasında Karadeniz’in farklı köyleri, ilçeleri ve vadilerinden derneklerin yürüdüğü kortej “Dereler gümbür gümbür, Karadeniz özgürdür” sloganlarıyla yürüdü. Kara/mavi flamaların Karadeniz’i temsilen dalgalandığı yürüyüş kolunda Hemşinliler yöresel kıyafetleriyle, Artvinliler akordeon eşliğinde yürürken Karadeniz şivesiyle yazılan dövizlerde AKP’ye ve HES projelerine öfke vardı.

Munzur darda Dersim isyanda

Munzur nehri üzerine yapılacak barajlara karşı TUDEF ana pankartı arkasında yürüyen Dersimliler taşıdıkları dövizlerle baraj nedeniyle memleketlerinde yok olacak canlı türlerine dikkat çektiler. İstanbul’un farklı ilçelerinde örgütlü bulunan Dersim hemşeri derneklerin katılımıyla oluşturulan kortejde sık sık “Munzur onurdur, onuruna sahip çık” sloganı atıldı. Munzur kortejinde yol boyunca ses aracından Moğollar’ın Bir Şey Yapmalı parçası çalarken kortej, miting alanına girmeden önce bir dakika boyunca oturarak grubun hayatını kaybeden üyesi Engin Yörükoğlu’nu andı.

Eylemin ana gövdesini oluşturan bu üç grubun yanı sıra çok renkli başka katılımcılar da vardı. Amasralılar ‘rakı balık salata, yaşasın Amasra’ sloganlarıyla Termik santrale karşı yürüdüler. Yuvarlakçay’ı Koruma Platformu “Afken Defol” pankartı arkasında yürüdü. Hasankeyf projesine kredi desteği veren Akbank ve Garanti bankasını protesto eden Doğa-Der, Beşiktaş Çarşı Grubu, “AKP Defolacak, suyumuz özgür akacak” diyen Halkevleri, santral projelerine çok geç olmadan dur deme çağrısı yapan Demokrasi için Birlik Hareketi, “Havana suyuna, toprağına sahip çık” diyen Yeni Demokrat Gençlik de mitingin katılımcıları arasındaydı.

Tüm kortejlerin Kadıköy İskelesi’ndeki miting alanına girmesinin ardından miting tertip komitesi adına konuşmalar başladı. Miting çağrıcıları adına yapılan ortak açıklamada yaşama zarar veren enerji projelerine karşı ortak mücadeleyle direnileceği belirtildi. Ortak açıklamanın yanı sıra Cideliler, Hasankeyfi Koruma platformu, Karadeniz İsyandadır Platformu, Munzuru Koruma Platformu adına yapılan konuşmalarla bölgelerde yaşanan HES, termik santral ve baraj projesi katliamları anlatıldı. Topraklarına, ormanlarına ve sularına sahip çıkmak için ortak mücadele vurgusu yapıldı.

Konuşmaların yanı sıra İlkay Akaya ve grup Marsis’in sahne aldığı miting tulum eşliğinde oynanan horonlarla sona erdi.

Sinop – Gerze

Gerze’deki mitingde pankartlar binalara asıldı

Gerze bugün tarihi bir olaya şahitlik etti. Tam 20 Bin kişi Termik Santral yapmak isteyen Anadolu Grubu'na Gerze Cumhuriyet Meydanından haykırdı: “Termik istemiyoruz!

Gerze'deki tarihi mitinge yoğun bir katılım gerçekleşti. Yetkililerden alınan bilgiye göre katılım 20 Bin kişi civarındaydı. Miting alanına sığmayan katılımcılar Gerze'nin ara sokaklarını doldurdular. Mitinge Gerze ve Sinopluların dışında otobüslerle İstanbul'dan, Ankara'dan, Samsun'dan ve Türkiye'nin birçok ilinden gelenler oldu. Sinop'tan ise Ayancık, Boyabat ve Erfelek başta olmak üzere tüm ilçelerden katılım gerçekleşti. Uzun yoldan gelen otobüsler şehir merkezine girmediler. Gelenler Gerze Şehir Merkezinde bulunan miting alanına gruplar halinde slogan atarak ilerlediler.

Mitingin ilk konuşmacısı Gerze Belediye Başkanı Osman Belovacıklı oldu. Belovacıklı Termik Santralin zararlarını anlatarak kesinlikle Gerze'ye bunu yaptırmayacaklarını söyledi.

Belovacıklı'dan sonra mikrofona gelen Termik Santral yapılmak istenen Yaykıl Köyü'nün kahraman muhtarı Ahmet Tiryaki, konuşmasına ‘kendi köyümüzde nöbet tutar olduk’ diyerek başladı. Tiryaki, kendi köy sınırları içersinde yaklaşık 6-7 fabrika bulunduğunu, bunların hiç birinden şikayetçi olmayıp yardımcı olduklarını söyledi. Buna rağmen termik santrale kesinlikle karşı olduklarını ifade eden Tiryaki, gelen misafirlere katılımlarından dolayı teşekkür etti.

Sinop Milletvekili Engin Altay ise konuşmasında toplanan halkı Gaziantep’in Fransızlara karşı ayaklanmasına benzetti. Sinop’un termik santrallere boyun eğmeyeceğini vurgulayan Engin Altay, Hidro elektrik santral yapanlara ise teşekkür ettiğini ve yanlarında olduklarını söyledi.

Mitingde ayrıca Sinop Belediye Başkanı Baki Ergül, İstanbul Milletvekili Çetin Soysal, Greenpeace görevlisi Koral Diker ve Sinop Çevre Platformundan Metin Gürbüz de birer konuşma yaptılar. Recep Türk isimi bir öğrenci ise Gerzeli Eczacı Ata Ünlü'nin bir şiirini okudu. Miting saat 14.30 civarında sona erdi.

Mersin'deki eyleme Halkevleri de katıldı

Mersin Nükleer Karşıtı Platform'un çağrısıyla 24 Nisan Cumartesi günü gerçekleşen mitingde Akkuyu köylüleri, Ulukışla'da siyanürlü altına karşı mücadele eden Maden Köylüleri, Erzin'de Termik santrale karşı mücadele yürüten Erzinliler ve çevre hakkı mücadelesi veren Mersinliler bir araya geldi. Platformun çağrısıyla saat 12:00'de Taşbina önünde bir araya gelen yüzlerce kişi buradan AKP il binası önüne kadar sloganlarla yürüdü. AKP önünde Mersin Nükleer Karşıtı Platform adına dönem sözcüsü Sabahat Aslan bir açıklama yaptı. Aslan açıklamasında Çernobil kazasını hatırlatarak bugün Karadeniz’de binlerce insanın radyasyona maruz kaldıkları için hastalandığını, hayatını kaybettiklerini belirtti, “Akkuyu’nun Çernobil olmasına izin vermeyeceğiz.” dedi. Aslan hükümete seslenerek amaçları enerji üremekse denizin, rüzgârın ve güneşin yeterli olduğunu söyledi.

Sabahat Aslan'ın ardından Ulukışla köylüleri adına yapılan konuşmada ise "Bizler, derelerine sahip çıkan Karadenizliler gibi, Arızlı’da, Dikmen’de evlerini sahip çıkan insanlar gibi topraklarımıza sahip çıkarsak nükleer lobilerini de, siyanürlü altıncıları da kovabiliriz" denildi. Erzin Termik Santral Karşıtı platform adına yapılan konuşmada da termik santral çalışmalarının siyasi tercih meselesi olduğuna dikkat çekildi. “Bugün bizi yöneten zihniyete de bu nedenle karşı durmalıyız.” denildi. Eylem "Çernobil’i unutma Akkuyu’ya sahip çık" sloganıyla sona erdi.

Samsun/ Dereköy

Dereköy'e kurulmak istenen dolum tesisi ile ilgili miting düzenleyen yöre halkı, Atakum Amfi Tiyatro'da gerçekleştirilen mitingde temsili olarak cenaze namazı kılan insanlar, namazın ardından tabutu denize gömdüler. Mitingde konuşan Samsun Çevre Meclisi sözcüsü Metin Telatar, kurulmak istenen dolum tesisinin benzerlerinin Tekkeköy'de olduğunu hatırlatarak, "Bu tesis neden Dereköy'e kurulmak isteniyor? Bu işin asıl sorumlusu olan Büyükşehir Belediyesi bu işin neresinde?" diyerek yetkililerden bir cevap beklediklerini dile getirdi

Samsun Çevre Birlikteliği, Dereköy Beldesi'ne kurulması planlanan 'Akaryakıt Depolama ve Dolum Tesisi' için Atakum Amfi Tiyatro'da miting düzenledi. Yaklaşık bir saat süren mitingin ardından alana getirilen tabut ile temsili bir cenaze namazı kılındı. Ve ardından tabut deniz kıyısına taşınarak burada dua okundu ve Karadeniz'in dolum tesisi ile yeşilinin ve balıklarının öleceğini söyleyen Dereköylüler tabutu temsili olarak denize bıraktılar. Mitinge siyasi partiler, TMMOB il örgütü, Halkevleri, Öğrenci Kolektifleri ve Liseli Genç Umut da destek verdi. Samsun Çevre Birlikteliği tarafından düzenlenen mitingde konuşan Çevre Birlikteliği sözcüsü Metin Telatar, "Temiz ve sağlıklı çevrede yaşamak herkesin hakkıdır. Temiz ve sağlıklı çevreye sahip çıkmakta devletin olduğu kadar her vatandaşın görevidir. Biz Karadeniz'de böylesine önemli bir görevi üstlendik" diyerek, Samsun Çevre Birlikteliği'nin kuruluş amacına değindi. Talatar, ayrıca Tekkeköy İlçesi'nde bulunan dolum tesisleri ile Dereköy2e kurulmak istenen tesislerinin benzer olduğunu hatırlatarak, "Bu tesis neden Dereköy'e kurulmak isteniyor? Bu işin asıl sorumlusu olan Büyükşehir Belediyesi bu işin neresinde?" diyerek yetkililerden bir cevap beklediklerini dile getirdi.

'Sağlık taraması yapılsın'

Mitingde öte yandan, Samsun Çevre Meclisi adına konuşan Eczacı Ayşe Saral, Tekkeköy'de kanser oranının son zamanlarda oldukça yükseldiğini belirterek, "Ben daha önce Tekkeköy'de sağlık taraması yapılması için OMÜ'ye bilgi verdim. Tekkeköy'de son yıllarda çoğalan santraller ve kirli yatırımların ardından kanser oranı oldukça arttı" dedi. Bu türlü yatırımlarda insanların iş vaadiyle kandırıldığını belirten Saral, insanları bu tür konularda daha duyarlı olmaya çağırdı.

''Karadeniz isyanı umut olacak”, “AKP sağlığa zararlıdır”, “Ülkene onuruna sahip çık”, “Patronlara bırakma sahiline sahip çık'' sloganlarının atıldığı mitingde Halkevciler'in üzerlerinde basılı harflerle yazdığı ''SAHİLİME DOKUNMA '' yazısı mitinge katılanların ilgisiyle karşılandı.

 Gerze Haber,Denge Gazetesi, Sendika.Org – İstanbul / Mersin / Samsun, Eskişehir