Halkevleri, Halkın Hakları Forumu’nun ikincisini, 21-22-23 Ocak 2011 tarihlerinde, Ankara SBF Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin desteğiyle Ankara’da gerçekleştirecektir.  Emeği, insanı ve doğayı hedef alan neo-liberal kapitalist saldırganlığa karşı hak mücadelelerinin yaygınlaştığı bir dönemde gerçekleştirilecek olan Halkın Hakları Forumu, hak mücadelelerinin birleşik bir mücadele programına tercüme edilmesinin olanaklarını yaratmayı ve bu mücadelelerin halkın bağımsız siyasal mücadelesi bakımından sahip olduğu potansiyeli bilince çıkartmayı hedeflemektedir.

Halkın Hakları Forumu’nun ilk günü (21 Ocak Cuma) Kadın Forumu olarak Hacı Bektaş-ı Veli Vakfı’nda düzenlenecektir. Forumun, 22-23 Ocak (Cumartesi-Pazar) tarihlerinde Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde (SBF) gerçekleştirilecek bölümünde, ana oturumların yanı sıra, eğitimden sağlığa, barınmadan suya, engelli haklarından iletişim hakkına uzanan 14 temel başlıkta, neo-liberal kapitalist saldırganlığa karşı bu alanlarda gelişen hak mücadelesi stratejilerinin tartışılacağı atölye çalışmaları düzenlenecektir.

2011-Halkın Hakları Forumu ana oturumları, atölyeleri ve sonuç bildirgelerinin oluşum sürecinde, bir yandan çeşitli hak mücadelesi alanlarının kesişme noktalarını, öte yandan hak mücadeleleriyle ülkemizin temel siyasal-demokratik sorunları arasındaki ilişkiyi açığa çıkartmayı hedefleyen bir yaklaşım benimsenecektir.

Hak mücadelesi alanlarının kesişme noktaları, 3 temel tema kapsamında birleştirilecektir. Bu temalar; 1) Güvencesizliğe karşı mücadele 2) Doğanın metalaştırılmasına/yok edilmesine karşı mücadele ve 3) Sermayenin kent politikalarına karşı mücadele olarak belirlenmiştir. 22 Ocak tarihinde yapılacak olan atölye çalışmalarının sonuçlanmasının ardından, 23 Ocak tarihinde,  bu üç temel başlık altında kümelendirilen atölyelerde varılacak sonuçların bir araya getirileceği ve tematik ortak sonuç bildirgelerinin hazırlanacağı çalışmalar yapılacak ve ortak tematik sonuç bildirgeleri Forum’un sonuç oturumunda sunulacaktır.  Bu nedenle her bir atölye ön hazırlık sürecinden itibaren bu üç temel temayla ilişkisi vurgulanarak oluşturulmaktadır.

Her biri hak mücadelesi başlıklarından oluşan atölye çalışmalarında; hak mücadelesi alanlarının temel siyasal-demokratik sorunlarla ilişkisi de ele alınacaktır. Bu noktada; Kadın Forumu’nun “cinsiyetçilik” konusunda üreteceği sonuçlar atölye çalışmalarına taşınacaktır. Yine atölye çalışmalarında her bir hak mücadelesi başlığında neo-liberal saldırganlıkla birlikte egemen gerici, ırkçı, milliyetçi ve ayrımcı politikalarla bu politikaların toplumsal yaşamdaki örgütlenme biçimlerinin etkileri ve bunlara karşı mücadele stratejileri de ele alınacaktır. 23 Ocak tarihinde bu tartışmalardan elde edilecek sonuçları birleştirecek ortak çalışmalar yapılacak ve kapanış oturumunda yapılacak konuşmalarla Foruma sunulacaktır.

Atölyeler için belirlenen çalışma yöntemine göre Kültür-Sanat Hakkı Atölyesi’nde yapılacak tartışmaların sonuçları forumun üç ana temasından biri olan Sermayenin kent politikalarına karşı mücadele üst başlığına aktarılarak sonuç bildirgesinde yer alacaktır.

KÜLTÜR-SANAT HAKKI ATÖLYESİ ÇAĞRISI

Halkın Hakları Forumu–2011 Kültür-Sanat Hakkı Atölyesi, halkın hak mücadelelerinin sanatsal üretim ve paylaşım alanındaki mevcut deneyim ve birikimlerini değerlendirmeyi ve hak mücadelesi veren kişi, kurum ve gruplarca gerçekleştirilen kültür-sanat çalışmalarının genel çerçeveleri açısından bir ortaklaşma temeli üretmeyi hedeflemektedir.

Bu yaklaşıma uygun olarak atölye çalışmalarının bir yönünü, egemen kültür-sanat ortamının eleştirisi ve sermayenin kamusal haklar alanında yürüttüğü saldırıların halkın ilerici kültürel değerleriyle tarihsel mirasına yönelik saldırı boyutunun açığa çıkartılması oluşturacaktır. Atölyede bu çerçevede, saldırılar karşısında yaygınlaşan mücadelelerin kültürel-sanatsal ifadelerinin ve hak mücadeleleri içinde gelişen sanatsal etkinliklerin görünür kılınıp ileriye taşınması ve önümüzdeki döneme ilişkin hedeflerin belirlenmesine odaklanılacaktır. Hak mücadeleleri içinde oluşan sanatsal etkinliklerin estetik ve politik ufkunun geliştirilmesine hizmet edebilecek örnek çalışmalardan, sanatçı ve aydınların deneyimlerinden yararlanılacaktır.  

ATÖLYE TARTIŞMA ÇERÇEVESİ ÖNERİSİ

A.     Egemen kültür-sanat ortamının eleştirisi

                              i.            Neo-liberalizm ve piyasalaşmanın kültür-sanat ortamında yakın dönemde yarattığı dönüşüm ve yıkım:  Sanatın kamusal alandaki demokratik iletişim kanallarının tıkanması; kültürel-tarihsel değerlerin parasallaştırılması ve yağmalanması; kültür-sanat ortamında özelleştirme ve taşeronlaştırma politikaları. Kültür ve sanat faaliyetlerinin mali sermayece araçsallaştırılması (İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti örneği); kültürel-kamusal alanların halksızlaştırılması (soylulaştırma aracı olarak sanat); kamusal kütüphanelerin yıkımı ve yozlaştırılması; ezilenlerin egemen kültür-sanat dilindeki simgesel temsili.

                            ii.            Halkın yaşam alanlarına saldırı-kültürel-tarihsel mirasa saldırı: Kentsel dönüşüm, HES’ler, termik santraller, maden arama alanları, Allianoi, Karadeniz Sahil Şeridi, Zonguldak, GDO’lu tohum ve ürünler, Haydarpaşa, Galataport, Hasankeyf, 2B gibi örnekler üzerinden saldırıların kültürel-tarihsel yıkım boyutları; “Tabiat Varlıkları ve Biyoçeşitliliği Koruma Kanun Tasarısı” ve yeni SİT düzenlemeleri.

                           iii.            Ana dilde eğitim ve kültürel-sanatsal üretim yasağı, sınırlandırmaları ve kültürel-sanatsal ortam; ırkçılığın gündelik kültürel boyutları. 

                          iv.            Gericiliğin kültürel-sanatsal üretim alanında yarattığı basınçlar ve sansür; piyasacı-gerici estetiğin ürettiği düşünme kalıpları; ana akım medyanın ürettiği kültürel kalıplar.

                            v.            Egemen popüler kültürde (özellikle TV dizileri) ve gündelik kültürde cinsiyetçiliğin, özellikle kadına yönelik şiddetin yeniden üretimi.

B.     Hak mücadelelerinin bileşeni olarak kültürel-sanatsal üretim ve bu üretimlerin eleştirel değerlendirmesi

Son dönemde gelişen hak mücadeleleri bir yandan kendi dolaysız sanatsal-kültürel ifadelerini yaratırken, öte yandan neo-liberal saldırıların kültürel-tarihsel boyutları başlı başına bir direniş kaynağı haline gelmektedir. Hak mücadeleleri içinde simgeleşen kültürel öğeler, önümüzdeki dönemin sanatsal üretimi açısından zengin bir kaynak oluşturmaktadır. Bu birikimin görünür kılınması hem hak mücadelelerine, hem de hak mücadelelerinin sanatına güç kazandıracaktır.

Öte yandan toplumsal mücadeleler her dönemde kendilerine özgü popüler sanatsal ifadelere başvurmaktadır. Bilinen müzik parçalarına yeni sözler yazılması, özgün müzik üretimleri, koro, belgesel filmler, video, grafik tasarım, festivaller ve tiyatro gibi çeşitli örnekler sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Bu deneyimlerle ilgili eleştirel değerlendirmeyi üç ana başlıkta ele almayı öneriyoruz.

                              i.            Müzik 

                            ii.            Görsel sanatlar (İşçi Filmleri Festivali, film, afiş, pankart, resim, video ve grafik üretimleri)

                           iii.            Gösteri sanatları (Bir eylem biçimi olarak sokak tiyatrosu, ezilenlerin tiyatrosu-forum tiyatro, skeçler) 

C.     Hedef ve görevler:

                              i.            Kolektif sanatsal üretim ortamlarının sosyal bir etkinlik ve insani bir gerçekleşme biçimi olarak kurgulanması: Çalıştırıcı-katılımcı ilişkisi.

                            ii.            Sanatsal çalışmalarda katılımcılar arasında zamanla oluşan beklenti farklılıklarının yarattığı sorunların aşılması (sanatsal faaliyeti özel uğraş olarak görenlerin beklentileri ile çalışmaların buna yanıt verme güçlükleri, sanatsal üretim ortamında rekabetçiliğin aşılması-kolektif bir üretim kültürünün yaratılması)

                           iii.            Sanatı sermayenin ideolojik belirlemelerinden kurtarmak için estetik-ideolojik tartışmaların geliştirilmesine yönelik çalışmalar

                          iv.            Irkçılıkla ve gericilikle mücadelede kültür-sanat etkinliklerini etkili bir araç haline getirme imkânlarının geliştirilmesi

                            v.            Direnişin ve doğrudan eylemin bir ifade aracı olarak sanatsal dilin geliştirilmesi ve direniş sanatlarının üretilmesine katkı sağlanması

a.       Halk koroları, halk oyunları ve ritim atölyelerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması

b.      Gençlik çalışmalarında dönüştürücü bir araç olarak forum tiyatrosunun yaygınlaştırılması

c.       Kadınların özgürleşme mücadelesinde ve kendini ifade etmesinde dönüştürücü bir araç olarak kültür-sanat etkinlikleri (Kadın tiyatroları, ezilenlerin tiyatrosu-forum tiyatrosu çalışmaları, kadın koroları, el işi atölyeleri)

d.      Bağımsız halk belgeselciliğinin yaygınlaştırılması; eğitici bir araç olarak belgeselden yararlanma olanaklarının artırılması (festival ve atölye deneyimleri)

e.       Barınma hakkı mücadelesi-Dikmen Vadisi kültür-sanat çalışmaları- Festivadi; Kemalpaşa Halk Festivali ve diğer yerel festivallerle kurumsallaşmış kültür-sanat faaliyetlerinin deneyimlerinin değerlendirilmesi. 

                          vi.            Mücadele içerisinde yaratılan sanatsal ürünlerin arşivlenmesi, kayda geçirilmesi ve paylaşım-dağıtım sorunları,  telif hakları kanunlarıyla cendereye alınmış eserlere ulaşım haksızlığına karşı telifsiz-teklifsiz bir dağıtım ağı yaratmak)

                         vii.            Kültür-sanat etkinliklerinin demokratik bir kamusal alanın ve kentsel hayatın yaratılması mücadelesinde halkın bir söz-ifade yöntemi olarak geliştirilmesi ve kültür-sanat hakkı mücadelesi ile ulaşım, insanca yaşanabilir bir kent ve iletişim hakkı mücadelesi arasındaki ilişkinin görünür kılınması.

Kültür-Sanat Hakkı Atölyesi sonuçları, Sermayenin kent politikalarına karşı mücadele üst başlığı altında diğer ilgili atölyelerin sonuçlarıyla birleştirilecektir.

Halkın Hakları Forumu’nda buluşmak ve haklar mücadelesinde birlikte yol almak dileğiyle…

HALKIN HAKLARI FORUMU

KÜLTÜR-SANAT HAKKI ATÖLYESİ ÇALIŞMA GRUBU

İletişim için:

ANKARA:

Ferhat Yaşar Arıkan (Forum Sekreteryası) 

[email protected]

Davut Kanmaz (Ankara Çalışma Grubu) 

[email protected]

Halkevleri Genel Merkezi Konur Sokak No:8/9 Kızılay, Ankara

Telefon: 312-4192717 Faks: 4193207 Eposta: [email protected]       

İSTANBUL:

Çiğdem Çidamlı (Forum Sekreteryası) 

[email protected]

Mehmet Tok- Didar Aytaş (İstanbul Çalışma Grubu)  

[email protected] - [email protected]

İstanbul Halkevi: İstiklal Caddesi Orhan Adli Apaydın Sokak No: 10 Beyoğlu / İstanbul
Telefon: 0212 245 82 65 Faks: 02122457010 Eposta: [email protected]